Phân loại hồi ký văn học của các nhà văn Việt Nam

1/ Hồi ký là gì?
Giới thuyết về ký và hồi ký
a/ Ký là gì?
Từ điển Tiếng Việt định nghĩa: “Ký là một thể văn tự sự viết về người thật việc thật có tính chất thời sự, trung thành với hiện thực đến mức cao nhất”.
Từ điển thuật ngữ văn học xác định: “Ký là một lạo hình văn học trung gian, nằm giữa báo chí và văn học, gồm nhiều thể văn xuôi, tự sự.
https://luanvanviet.com/wp-content/u...i-1024x768.jpg
Từ điển văn học cũng xác định: “Ký phản ánh sự vật và con người có thật trong cuộc sống, tính chính xác tối đa là đặc trưng cơ bản của ký. Do đó, sức hấp dẫn, sức thuyết phục của ký một phần lớn do chính sự việc được phản ánh trpng tác phẩm. So với tiểu thuyết, truyện ngắn, ký phản ánh nhanh chóng, chính xác và linh hoạt cuộc sống”.
Còn theo lý luận văn học (Hà Minh Đức chủ biên) thì cho rằng: “Ký là một thể loại cơ động, linh hoạt, nhạy bén trong việc phản ảnh hiện thực ở cái thể trực tiếp nhất, ở những nét sinh động và tươi mới nhất. Tác phẩm ký vừa có khả năng đáp ứng được những yêu cầu bức thiết của thời đại, đồng thời vẫn giữ được tiếng nói vang xa, sâu sắc của nghệ thuật”
Ký bao gồm nhiều thể loại khác nhau như: bút ký, hồi kí, du kí, kí chính luận, nhật ký, phóng sự, tản văn, …Có thể nói ký là một thể loại nằm giữa báo chí và văn học.
b/ Hồi ký là gì?
Về khái niệm hồi kí (memoir), có rất nhiều ý kiến khác nhau nhưng đều khá thống nhất ở những điểm cơ bản: tái hiện quá khứ người thật, việc thật, tác giả chính là người trong cuộc hoặc chứng kiến. Trong Từ điển văn học (bộ mới), Lại Nguyên Ân viết: “Tác phẩm hồi kí là một thiên trần thuật từ ngôi tác giả (“tôi” tác giả, không phải “tôi” hư cấu ở một số tiểu thuyết, truyện ngắn), kể về những sự kiện có thực trong quá khứ mà tác giả tham dự hoặc chứng kiến.
Nhóm tác giả giáo trình Lí luận văn học cho rằng: “Hồi kí với đặc điểm là chủ thể trần thuật phải là người trong cuộc, kể lại những sự việc trong quá khứ”. Theo Hà Minh Đức: “Hồi kí là những trang ghi chép dựa trên sự hồi tưởng lại những sự việc đã lùi vào quá khứ. Viết hồi kí là nhằm đáp ứng những nhu cầu của hiện tại bằng những câu chuyện kể về người thật, việc thật ngày hôm qua, do chính người kể chứng kiến hay tham gia vào sự việc”.
Như vậy, hồi kí là một dạng thức thuộc loại hình kí. Hồi kí kể lại những sự kiện đã xảy ra trong quá khứ mà tác giả là người tham dự hay chứng kiến. Nội dung phản ánh trong hồi kí mang tính xác thực cao. Đó là những sự việc và con người để lại ấn tượng sâu sắc, gắn với những kỉ niệm riêng nhưng đồng thời tái hiện chân thực đời sống lịch sử – xã hội và văn hoá của thời đã qua.
c/ Hồi ký văn học và hồi ký của các nhà văn
Theo giới nghiên cứu phương Tây, hồi ký được phân thành nhiều tiểu loại nhỏ, như hồi ký của các nhà văn, hồi ký của các chính khách kể về cuộc đời hoạt động chính trị, hồi ký của các tác giả là chứng nhân cho một sự kiện chính trị xã hội quan trọng…
Ở đây, chúng tôi chỉ nói tới hồi kí của các nhà văn, nhà thơ, nhà lí luận phê bình văn học, họ thường viết hồi ký khi mà cuộc đời nghệ thuật của họ đã trải qua một chặng đường dài và sắp sửa kết thúc, nay lại có nhu cầu muốn ghi lại những kỷ niệm và suy nghĩ về đời văn của mình.
Tham khảo thêm các bài viết khác:
+ đào tạo nhân lực
+ báo cáo kế toán vốn bằng tiền
+ vai trò marketing đối với doanh nghiệp