Sông Đa Độ dài 48,6 km đi qua 5 quận huyện của thành phố Hải Phòng gồm: An Lão, Kiến Thụy, Kiến An, Dương Kinh và Đồ Sơn. Sông Đa Độ nằm trong hệ thống công trình thủy lợi Đa Độ bao gồm: Đầu nguồn sông Đa Độ là cụm công trình đầu mối tưới Trung Trang với cống Trung Trang; Cuối nguồn là cụm công trình đầu mối tiêu Cổ Tiểu gồm Cống Cổ Tiểu chuyên tiêu ra cửa sông Văn Úc.

Việc lấn chiếm hành lang bảo vệ công trình thủy lợi ngày một gia tăng và rộng khắp dưới nhiều hình thức như: khoanh nuôi ao đầm, trồng lúa, trồng sen trong lòng sông, trồng cây lâu năm, xây dựng nhà cửa, vật kiến trúc trên bờ và hành lang bảo vệ công trình…

Tình trạng xả thải trái phép vào hệ thống thủy lợi Đa Độ ở mức báo động (nước thải từ khu dân cư, bệnh viện, làng nghề, khu công nghiệp…) dẫn đến hậu quả ngày càng ô nhiễm nghiêm trọng cho nguồn nước. Cùng với đó là chất thải từ hoạt động sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản trực tiếp vào hệ thống, tình trạng vứt rác thải, xúc vật chết, đổ vật liệu xây dựng xuống kênh, mương, ngòi gây ách tắc dòng chảy.

Cống Trung Trang (thuộc cụm công trình đầu mối Trung Trang, An Lão)

Kết quả kiểm tra các chỉ tiêu về chất lượng nguồn nước năm 2014 của Cty Đa Độ phối hợp với Trung tâm y tế dự phòng thành phố và Cty cấp nước Hải Phòng cho thấy, nồng độ oxy hòa tan trong nước rất thấp, hàm lượng Caliform vượt 2,94 lần, Ecoli vượt quy chuẩn 2,4 – 11 lần, hàm lượng N02 vượt 3,9 - 4,6 lần…

Theo thống kê 6 tháng đầu năm 2015 của cty Đa Độ, có hơn 120 cơ sở công nghiệp, 50 làng nghề, 11 bệnh viện lớn nhỏ, gần 60 trạm y tế đã và đang xả thải chưa qua xử lý ra hệ thống thủy lợi Đa Độ. Cty đã phối hợp với các quận, huyện, thành lập đoàn kiểm tra, xử lý một số điểm xả thải bằng hình thức tuyên truyền vận động.

Kết quả bước đầu đạt được là: giải tỏa hết 178.120 cây trên bờ và trong lòng sông Đa Độ, 105ha/513ha ao đầm trong lòng sông. Thành lập 2 đội tăng cường rà soát bảo vệ 48km sông trục chính Đa Độ, không để phát sinh thêm các vi phạm lấn chiếm và các điểm xả thải vào hệ thống. Hoàn thành Dự án cải tạo, nâng cấp thủy lợi Lai – Sàng – Họng đưa vào sử dụng đã phát huy được hiệu quả góp phần giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước. Nâng cấp bờ Đa Độ những vị trí xung yếu trọng điểm với tổng chiều dài 42/100km.

Ông Phạm Hữu Tài – Phó giám đốc Cty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Đa Độ chia sẻ: Việc bảo vệ nguồn nước ngọt và cải thiện chất lượng nguồn nước phục vụ cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố. Cty TNHH MTV KTCTTL Đa Độ mong nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của HĐND thành phố, UBND thành phố và các Sở, Ngành chức năng có liên quan để cty tiếp tục triển khai thực hiện các công việc phân công tại quyết định số 1095/QĐ-UBND ngày 29/5/2014 của UBND thành phố và Nghị Quyết số 23/2013/NQ-HĐND.

Ông Phạm Hữu Tài – Phó giám đốc Cty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Đa Độ

Ông Tài cũng kiến nghị một số nội dung với UBND thành phố: cấp kinh phí hàng năm để triển khai các công việc cụ thể đã được giao; cấp kinh phí để giải tỏa những diện tích ao đầm trong lòng sông, đồng thời chỉ đạo chính quyền địa phương phối hợp với các ngành để thực hiện hỗ trợ giải tỏa các vi phạm lấn chiếm hành lang công trình thủy lợi; cuối cùng là chỉ đạo các Sở, ngành, chính quyền địa phương xử lý triệt để các điểm xả thải trực tiếp, gián tiếp vào sông Đa Độ.