Mong muốn trẻ trưởng thành khỏe mạnh và vui vẻ, nên các bậc cha mẹ đã không tiếc đầu tư tiền bạc và sức lực cho con cái. Tuy nhiên, không ít người thường lơ là việc nuôi dưỡng bầu không khí của gia đình. Do đó, có những điều trẻ sợ xảy ra nhất lại liên quan đến hành vi của chính bố mẹ.







1. Bố mẹ cãi nhau: Bạn đừng sai lầm khi cho rằng, con cái còn nhỏ tuổi thì giữa bố mẹ nói gì, làm gì đều không liên quan đến chúng. Kỳ thực, những đứa trẻ với đôi mắt sáng, trong veo từ rất sớm, đều ghi nhớ lại những hành vi, ngôn từ của bố mẹ trước mặt chúng. Ở một số gia đình mà bố mẹ cãi nhau triền miên, thốt ra những lời thô tục, thậm chí động tay động chân, đã hình thành áp lực cực lớn trong tâm lý trẻ. Cũng có những trường hợp bố mẹ không còn tình cảm nữa nên rất kiệm lời trong nhà, sống trong bầu không khí gia đình như thế, trẻ rất ức chế. Lâu dần, nó sẽ tổn hại đến sức khỏe tâm lý và khiến trẻ trở nên lạnh lùng, bướng bỉnh, cộc cằn.

2. Bố mẹ nổi giận: Trong một cuộc điều tra tâm lý đối với hơn 3000 trẻ em, trong đó có một hạng mục là “Điều gì mà con sợ nhất ở bố mẹ?”, thì nhận được đáp án nhiều nhất là: “Con sợ nhất bố mẹ nổi giận”. Có một bài đáp án viết rất sinh động: “Con sợ nhất là khi bố giận dữ, dáng vẻ bố rất đáng sợ!” Trẻ rất nhạy cảm với tâm trạng của người khác, nên khi bố mẹ tức giận, dù nguyên nhân không liên quan đến chúng, thì cũng sẽ ảnh hưởng đến tâm trạng và hành vi của trẻ. Vì vậy, bạn đừng bao giờ nổi giận với trẻ. Nếu đã lỡ nổi nóng, thì sau đó hãy giải thích cho trẻ hiểu rõ vấn đề là ở đâu, nên làm thế nào. Đồng thời, phải dùng hành động để trẻ cảm nhận được sự quan tâm và bảo vệ của bạn. Tốt nhất là trước khi sắp nổi giận, bạn hãy đưa ra lời cảnh báo cho trẻ (ví dụ như: “Bố/Mẹ sắp chịu hết nổi rồi đấy! Con có thể nhanh chóng…”).
3. Bố mẹ có sự “thiên vị”: Sự thiên vị đối với con cái trong gia đình khiến cho trẻ sống trong ánh mắt “hoài nghi” về bố mẹ ngay từ nhỏ. Nếu bạn có những “đãi ngộ” (tiền tiêu vặt, quần áo, đi chơi…) cho các con không giống nhau, sẽ tạo ra “bóng tối” trong sự trưởng thành của trẻ. Nhiều nghiên cứu phát hiện, bố mẹ thiên vị gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tâm lý của con cái, dẫn đến sự lệch lạc về hành vi của trẻ từ lúc còn nhỏ cho tới khi trưởng thành.

4. Bố mẹ thất tín: Thất tín sẽ đồng nghĩa với mất đi uy tín. Khi người lớn không giữ lời, uy tín không những mất đi, mà còn bất lợi cho sự trưởng thành của, thậm chí ảnh hưởng đến hình tượng cá nhân của trẻ. Nó sẽ khiến những đứa trẻ cảm thấy rằng, một người nói chuyện có thể không cần gánh trách nhiệm, đồng ý chuyện của người khác rồi cũng có thể không làm. Như vậy, trẻ rất dễ nuôi dưỡng thành thói quen xấu như “khinh suất”, “không giữ lời”, “thất tín” và sẽ khiến trẻ mất đi rất nhiều bạn bè, nhiều cơ hội sau này.
5. Không nhẫn nại trả lời câu hỏi: Sự hiếu kỳ của con trẻ luôn rất mạnh, với những câu hỏi “tại sao” luôn xuất hiện trong bộ não. Nhiều bố mẹ cảm thấy bị “làm phiền”, không trả lời hoặc trả lời qua loa. Tuy còn rất nhỏ, nhưng trẻ có thể cảm nhận được thái độ của bố mẹ. Thái độ “lạnh nhạt” của bạn khiến trẻ không dám hỏi và dần mất đi lòng tin về năng lực của bản thân. Nó còn khiến trẻ không còn nhiệt tình nêu vấn đề nữa, mất đi lòng hiếu kỳ và sự ham hiểu biết. Trẻ rất tin vào người lớn, nên dù bạn cho những đáp án sai lệch hoặc giải thích lưng chừng thì chúng cũng nghĩ đó là “chân lý” và ghi nhớ. Khi những quan niệm sai lầm đã đi vào bộ não thì muốn thay đổi sẽ rất khó.
6. Không hoan nghênh bạn bè của trẻ: Rồi cũng đến lúc, trẻ mong có vài người bạn thật sự để chia sẻ niềm vui, nỗi buồn với mình. Chắc chắn cha mẹ cũng mong đợi những mối quan hệ tốt ở con mình. Tuy nhiên, có thể vì bạn của con mắc vài khuyết điểm (như không hiểu lễ phép hoặc quá tính toán, hay bắt nạt người khác, thích nói dối…), nên một số phụ huynh không thích chúng. Xây dựng tình bạn tốt là một loại quan hệ cơ bản nhất trong các mối quan hệ giao tiếp của trẻ. Do vậy, bạn hãy tôn trọng ý nguyện và sở thích để cho con trẻ có được quyền tự do lựa chọn.
7. Xem nhẹ ưu điểm của con: Điều này bắt nguồn từ tâm lý mong con “hóa rồng” của các bậc bố mẹ. Ai cũng có ưu khuyết điểm, nhưng vì sống chung với trẻ hằng ngày, nên những gì cha mẹ nhìn thấy dường như chỉ là những khuyết điểm mà lơ là đi những ưu điểm của con. Thực tế, bố mẹ thường hay đem sở đoản của con mình để so sánh với sở trường của các bé khác, thậm chí là “mỹ hóa” và khuếch trương về con người khác. Bạn muốn cho trẻ nhìn thấy “tấm gương”, nhưng lại chỉ đem đến sự tổn thương cực lớn cho con và điều này có thể ảnh hưởng cả đời chúng. Mỗi trẻ đều có sở trường và ưu điểm của riêng mình. Thế nên, để phán đoán sự tốt xấu ở một đứa trẻ, thì bạn không thể chỉ dựa vào một vài phương diện dễ nhìn thấy.

8. Chỉ trích trẻ trước mặt người khác: Khách đến nhà, bạn bè tụ họp…, thường đem con cái ra bàn luận. Rất nhiều phụ huynh thích tiết lộ những tính không tốt của trẻ trước mặt mọi người. Họ gần như là “kể khổ” và cho rằng việc giáo dục con thật khó. Tuy nhiên, đó chính là việc bạn đang “bới lông tìm vết” để chỉ trích sở đoản của trẻ. Điều đó khiến trẻ cảm thấy bản thân “chẳng ra gì”, không được ai khen ngợi, để cho bố mẹ phải mệt mỏi. Từ đó, trẻ sẽ cảm giác bố mẹ bất mãn với mình và sẽ dần xa cách bạn.
Tạ Lê (tạp chí Bầu)








Nguồn SKĐS




Theo bau.vn