Mụn cóc là những u nhỏ tăng sản lành tính của lớp thượng bì, bề mặt thường sần sùi, gây ra bởi HPV (Human Papilloma Virus). HPV tấn công da thông qua một số vết trầy xước bên ngoài. Mụn cóc có thể phát triển trong nhiều tháng mới nhìn thấy được. bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng tỷ lệ mắc phải ở trẻ em cao hơn vì chúng hiếu động cũng như thường xuyên làm trầy sướt chân tay, hay đi chân không, cắn móng tay, nghịch đất cát, lê la dưới đất...
Vì sao bị bệnh ?
HPV thường sống ở những nơi ấm - ẩm nên việc đi chân đất ở một vài nơi này sẽ dễ bị mụn cóc bàn chân hơn. Làm móng, cắt khóe móng chân, tay... Cũng là nguyên nhân thường gây mụn cóc ở người lớn (nhất là phụ nữ). Bệnh nhân bị suy giảm hệ miễn dịch như lúc bị ung thư máu, lymphoma hay nhiễm HIV/AIDS dễ bị mụn cóc cũng như thường lâu khỏi. Căn bệnh có thể lây do sử dụng chung đồ dùng với người có mụn cóc như khăn lau, giày dép, quần áo và lây qua giao hợp dục tình nếu mụn cóc ở cậu bé. Thông thường phải mất 2-3 tháng sau lúc tiếp xúc với người bệnh thì mới biết có bị lây hay không.
Có hai dạng mụn cóc hay gặp
Dạng mụn cóc thông thường: Là các cục sẩn cứng nhô trên da, mặt sần sùi, hình tròn, kích cỡ từ 2mm đến vài chục mm, có màu xám. Có thể gặp mụn cóc này ở bất cứ tại vùng nào trên da, hay gặp nhất là ở bàn tay do chung đụng nhiều và ở những vị trí đặc biệt: dưới lòng bàn chân, dưới móng tay, dưới móng chân, gót chân; mụn cóc ở bộ phận sinh dục, xung quanh vùng hậu môn, có biểu hiện gần giống như sùi mào gà . Trong trường hợp có giao hợp tình dục thì dễ bị lây.
Dạng mụn cóc phẳng: Là một vài sẩn nhỏ hơi nhô cao trên mặt da, nhìn cũng như sờ kỹ mới phát hiện được. Kích cỡ từ 1-5mm, màu vàng nâu, bề mặt trơn láng. Loại mụn cóc này thường truyền nhanh nên thường có vài chục đến hàng trăm cái mọc trên da, có lúc mọc thành vệt dài. Vị trí thường thấy ở lưng bàn tay, cẳng tay, mặt cổ.
Làm sao trị mụn cóc?
Vì đây là căn bệnh dẫn đến do virut, nếu để lâu mụn cóc thường có khuynh hướng lây lan nhiều hơn, mụn cóc và cách chữa vì thế nên điều trị càng sớm càng tốt. Hiện nay y học có nhiều phương pháp điều trị mụn cóc như:
Chấm acid: lúc mụn dưới 0,5cm, dùng dung dịch axit salicylic và lactic (duofilm, collomack). Thuốc sẽ làm tiêu hủy, bong tróc một vài tế bào sừng cùng với virut ở mụn cóc. Tuy nhiên, phải mất nhiều tuần mới có thể làm mụn biến mất hoàn toàn. Người bệnh có thể sử dụng những chế phẩm này tại nhà, nhưng để dùng thuốc hiệu quả, cần rửa sạch tại vùng sẽ chấm thuốc bằng xà phòng. Chú ý không để axit dính ra vùng da lành.
Chấm nitơ lỏng: Thường được chia làm nhiều đợt, mỗi đợt cách nhau khoảng 1-2 tuần sẽ cho kết quả tốt (có người khỏi hoàn toàn). Thuốc được sử dụng là khí nitrogen ở dạng hóa lỏng nên có nhiệt độ quá thấp (-196oC). Thuốc ít để lại sẹo hay biến đổi sắc tố ở vị trí chấm nhưng thường gây khó chịu lúc chấm, có thể gây phồng nước cũng như gây đau nhiều ngày sau lúc chấm. Cần đến phòng khám da liễu để được điều trị.
Chấm nitơ lỏng điều trị mụn cóc.
Đốt điện: Áp dụng cho một vài mụn cóc dưới 1cm hay ở vị trí khó tiểu phẫu (ví dụ, ở kẽ ngón chân, tay). Mụn cóc sẽ được lấy đi bằng dòng điện cao tần. Ưu điểm của việc đốt điện là tiến hành rất nhanh, đơn giản, rẻ tiền và có thể khoét sâu lấy hết nhân mụn cóc. Khuyết điểm là thời gian lành vết thương lâu hơn, chăm sóc vết thương phải kỹ lưỡng hơn, dễ bị nhiễm khuẩn (vì vết thương hở), chảy máu ở một số vết thương to.
Cắt bỏ: Áp dụng cho mụn có độ dài dưới 2cm cũng như ở vị trí bằng phẳng (gót chân, cạnh bàn chân, lòng bàn chân...). Ưu điểm của tiểu phẫu là thời gian lành vết thương nhanh hơn đốt điện, chăm sóc vết thương sau mổ dễ dàng, ít nguy cơ nhiễm khuẩn hơn (vết thương kín) nhưng giá thành cao hơn, dễ bị tái phát vì không lấy hết nhân mụn cóc được cũng như có thể để lại sẹo. Đó là cách chữa mụn cóc ở bàn chân
Ngoài ra có thể tiêm bleomycin hoặc tiêm interferon vào mụn cóc trong trường hợp mụn cóc khó điều trị.
Lời khuyên thầy thuốc
Đôi lúc mụn cóc tái phát nhanh do một vài mụn mẹ đã gieo rắc virut và tạo những mụn con ở các vùng da xung quanh trước lúc chúng được điều trị. Các mụn cóc con này có kích thước rất nhỏ nên chẳng thể phát hiện được khi điều trị mụn mẹ. Vậy nên, cần điều trị mụn cóc sớm ngay lúc mới phát hiện để tránh hiện tượng tự lan truyền. Lúc phát hiện bị mụn cóc ở bàn chân cần chọn giày dép phù hợp, vừa vặn, không chật hay rộng rất. Giữ chân luôn khô ráo cũng như thay tất thường xuyên. Sử dụng các miếng đế lót, đệm lót (trong giày, dép) ở vị trí có những mụn cóc để giảm đau hay rất khó chịu. Ngoài ra, có thể dùng đá bọt nhám lúc tắm chà lên bề mặt mụn để giảm bớt kích thước và độ sần bệnh sùi. Đến chuyên gia chuyên khoa da liễu để khám cũng như điều trị sớm ngay lúc mới phát hiện bị mụn cóc để tránh hiện tượng tự truyền.
BS. Vũ Lan Anh

Tư vấn trực tiếp với chúng tôi

Liên hệ phòng khám đa khoa Âu Á để được hỗ trợ tư vấn và thăm khám tốt nhất.
- Địa chỉ: 425 Nguyễn Văn Luông - P 12 - Quận 6 - Tp.HCM ( cách vòng xoay Phú Lâm tầm 100m)
- Website : catmimat.edu.vn