1 số Bí quyết dịch thuật phổ biến

a. Phương pháp dịch giao tiếp

Theo Newmark (1995), trong Cách dịch giao tiếp người dịch có quyền sửa hoặc cải thiện tính logic trong giao tiếp; thay thế các từ chưa tinh tế; không dịch những từ khó hiểu; loại bỏ các chỗ lặp lại; các chỗ còn mơ hồ chưa rõ ràng; hay làm rõ các biệt ngữ.

Đọc thêm >>> Lawyers in Vietnam

b. Cách thức dịch chuyển

Theo Newmark (1981), Cách thức chuyển dịch là công đoạn chuyển từ gốc của tiếng nói nguồn sang ngôn ngữ đích và từ đó trở nên từ “vay mượn”. tức là, khi mà dịch người dịch phải quyết định liệu có chuyển hay không chuyển 1 từ mà không nhiều ở ngôn ngữ đích. nói chung, các sản phầm văn hóa, các khái niệm nên được dịch chuyển để tôn trọng đặc trưng văn hóa dân tộc của ngôn ngữ nguồn. Có hai Phương pháp sử dụng từ ‘vay mượn”. Thứ nhất, người dịch liên ngôn có thể dùng những từ vay mượn trực tiếp từ ngôn ngữ nguồn mà không cần giảng giải. Chẳng hạn, email, fax, hotline, nóng girl, photocopy, fast food…

Thứ 2, dùng từ “vay mượn” tất nhiên lời giải thích. 1 số từ vay mượn có khái niệm mới hoặc không rất nhiều trong ngôn ngữ đích và Cho nên lời giải thích là cần thiết lúc chúng xuất hiện lần đầu tiên. Chẳng hạn, từ supper- bữa ăn nhẹ của người Anh, từ pudding- một loại bánh làm bằng bột mì với mỡ và trứng, làm chín bằng Cách nướng, luộc hoặc hấp (bánh pudding)- loại bánh này không quen thuộc với người Việt Nam. Từ ice hockey- môn thể thao đặc thù của người Anh (khúc côn cầu) hay từ baseball- môn thể thao đa dạng ở Mĩ chơi bằng 1 chiếc gậy và một quả bóng, gồm 2 đội với chín cầu thủ trên 1 sân có bốn góc (bóng chày)

Tìm hiểu thêm >>> Luật sư mua bán sáp nhập

c. Phương pháp dịch sát nghĩa

Để có thể hiểu sâu hơn về Bí quyết này chúng ta hãy Phân tích ý kiến của Newmark (1995). Theo ông, dịch sát tức là chuyển ngữ pháp, thứ tự từ và nghĩa của ngữ nguồn sang ngữ đích. Phương pháp dịch sát rộng rãi từ cấp độ từ sang từ, mệnh đề sang mệnh đề, câu sang câu, v.v… Với quan điểm này, người dịch liên ngôn không chỉ là người truyền tin mà còn là đồng tác giả của văn bản ngữ đích .

d. Bí quyết dịch loại bỏ

Theo Baker (1992), Nếu nghĩa được truyền đạt bởi 1 từ hoặc 1 cụm từ không quan trọng trong việc vững mạnh văn bản hay phải giải thích dông dài, thì người dịch có thể loại bỏ từ hoặc cụm từ đấy. Chẳng hạn, từ ‘of’ lúc dịch sang tiếng Việt có thể được loại bỏ trong trường hợp sau: “the case notions comprise a set of universal” (vai nghĩa gồm 1 tụ họp khái niệm phổ quát – không dịch vai nghĩa gồm 1 tập hợp định nghĩa của phổ quát), từ ‘with’ trong câu “deep blue ceramic jar, painted with flowers” (âu gốm hoa lam, được vẽ hoa mai dây- không dịch âu gốm hoa lam được vẽ với hoa mai dây ). Không những thế, thì (tenses) trong tiếng Anh là 1 phạm trù ngữ pháp nên khi nhắc về 1 điều gì ấy xảy ra trong kí vãng, người Anh chẳng những để động từ đấy ở thì quá khứ mà còn hẳn nhiên một trạng từ chỉ thời gian trong quá khứ như câu sau: “ She went lớn bed at eleven p.m yesterday”. trong khi đấy thì trong tiếng

Tìm hiểu thêm : Luật sư sở hữu trí tuệ

Việt chẳng phải là phạm trù ngữ pháp nên lúc dịch câu này sang tiếng Việt người dịch liên ngôn chỉ cần dịch “Hôm qua con bé đi ngủ khi 11h” không dịch “hôm qua con bé đã đi ngủ lúc 11h”

Kết luận:

Hoạt động dịch thuật đang phát triển rất mạnh mẽ trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Nó giúp chúng ta thành công hơn trong giao lưu và hội nhập quốc tế. Trong công đoạn dịch thuật, người dịch liên ngôn luôn phải đối chiếu để mua ra những điểm tương đồng, khác biệt, sự lưỡng nghĩa, những ‘gu’ dùng từ ngữ giữa ngữ nguồn và ngữ đích để từ đó chọn được Bí quyết dịch tương đương nhất, thỏa đáng nhất. Tuy nhiên, cần chú ý đến mục đích của mỗi bản dịch để có các Cách dịch phù hợp.