Dịch thuật đóng một vai trò quan trọng trong bất cứ thời đại nào, đặc thù trong xu thế toàn cầu hóa hiện giờ. Dịch thuật mang tri thức đến cho các ai đang kiếm tìm kiến thức mới.

Theo Kelly (2004), “không có dịch thuật, không có lịch sử thế giới”. Đúng vậy, dịch thuật không những giúp chúng ta hiểu được các nền văn minh bị vùi lấp bấy lâu bởi thời gian mà còn mở ra sự khám phá thế giới lâu dài. Kể cách khác, hoạt động dịch thuật thúc đầy sự đàm đạo kiến thức, giao lưu văn hóa giữa con người và các dân tộc.

Đọc thêm : Vietnamese law firm

Dịch thuật văn bản là gì?

Có gần như quan điểm được đưa ra bởi các nhà nghiên cứu về định nghĩa dịch thuật trong suốt lịch sử tăng trưởng của nó.

Hartman & Stock (1972) cho rằng: dịch là thay thế 1 văn bản trong 1 ngôn ngữ bằng một văn bản tương đương trong ngôn ngữ thứ 2. Còn theo Nida & Taber (1974), dịch thuật là tái tạo lại trong tiếng nói thu nhận (receptor language) sự tương đương khi không và sát với thông điệp của tiếng nói nguồn (source language), trước nhất là về nghĩa (meaning) và sau đó là cá tính (style). Theo Larson (1998), dịch thuật là nghiên cứu từ vị, cấu trúc kết học, cảnh ngộ giao thiệp và ngữ cảnh văn hóa của văn bản ngữ nguồn, phân tích văn bản để xác khái niệm, rồi sử dụng từ vựng và cấu trúc kết học phù hợp trong tiếng nói tiếp thụ để tái lập cùng nghĩa.

Xem thêm >>> Luật sư mua bán sáp nhập

Song, Newmark (1981)lại cho rằng: dịch thuật là chuyển một văn bản này thành 1 văn bản khác theo cộng cách tác giả bộc lộ lúc viết văn bản đấy.

Như đã biết, dịch chuyển từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác là một vấn đề không phải đơn giản bởi nó không những đòi hỏi người dịch phải có kiến thức về tiếng nói mà còn có kiến thức về văn hóa, tâm lí phố hội. Người dịch liên ngôn sẽ gặp trắc trở khi dịch những câu ca dao, phương ngôn, thành ngữ đặc trưng của dân tộc Việt Nam sang tiếng Anh và các thành ngữ, đặc ngữ tiếng Anh sang tiếng Việt. Chẳng hạn, thành ngữ tiếng Anh ‘a big cheese’ trong ‘He is a big cheese’.

Nếu như người dịch liên ngôn không chú ý tới nét văn hóa của Anh là ví một nhân vật quan yếu và có quyền lực như “một cục pho mát to”, thì sẽ khó dịch chính xác thành ngữ này. Người Anh cũng ví 1 người ngủ say mà không biết trời đất ra sao là: ‘ngủ như tảng đá hay ngủ như khúc gỗ’ ( sleep like a rock/ lock) nhưng người Việt lại diễn đạt theo cách khác ‘ngủ say như chết’ hay thành ngữ not (one’s) cup of tea trong câu ‘The man Bonita met at the party was kind, but he was not her cup of tea’ .

Tìm hiểu thêm >>> vietnam commercial law

Nếu chúng ta không biết được hàm ngôn, ẩn ý của câu tiếng Anh này, sẽ rất khó dịch đúng nghĩa. Câu này phải được dịch như sau: “người đàn ông mà Bonia gặp ở bữa tiệc rất khả quan nhưng đó không phải là người cô ta thích” không dịch ‘… anh ấy chẳng phải là tách trà của cô ta’.